W kolejnej odsłonie nowości książkowych przedstawiamy biografie pisarzy.
Anna Nasiłowska: Mrożek.Biografia.
Sławomir Mrożek (1930–2013) – dramaturg, prozaik i rysownik, jeden z najważniejszych polskich pisarzy XX wieku. Był postacią tajemniczą, a nawet zagadkową, do dziś jego osobowość stanowi zagadkę. Unikał rozgłosu, w ostatnich dekadach w zasadzie nawet nie udzielał wywiadów. Fakty można wyłuskiwać z opublikowanych tomów listów, dzienników, z autobiograficznego Baltazara – jednak obraz, jaki się z nich wyłania, jest fragmentaryczny, pełen niedopowiedzeń.
Mrożek przez całe życie uciekał: z Krakowa do Warszawy, potem do Włoch, stamtąd do Paryża, następnie do Meksyku, ponownie do Krakowa i do Nicei. Czego chciał uniknąć? Czego się bał? Z początku nie chciał jednoznacznego wpisania w środowisko literackie, potem obawiał się zamknięcia w PRL, pozbawienia paszportu i odcięcia od Zachodu. Aż przyszedł rok 1968, gdy opublikował oświadczenie przeciwko wkroczeniu wojsk Układu Warszawskiego do Czechosłowacji. Nie chciał jednak funkcjonować jako pisarz emigracyjny, pragnął, by jego twórczość była dostępna w księgarniach, a sztuki – wystawiane w polskich teatrach. Udawało mu się długo godzić sprzeczne racje, ale kolejne kryzysy polityczne w Polsce sprawiały, że znów trzeba było układać się z historią na nowo. Nie uciekał jednak przed sobą – na przykład w przeciwieństwie do wielu kolegów po piórze nie ukrywał wstydliwie socrealistycznych początków własnej kariery.
Ludzi i świat obserwował zwykle z boku, z ukosa, z dystansu. Milczek – ale dusza towarzystwa, ponurak – ale humorysta. Był znany z nieśmiałości, jednak kobiet w jego życiu było zwykle więcej niż przewiduje zwyczaj, co powodowało trudne do uniknięcia kolizje. Paradoksy i sprzeczności składające się na legendę Sławomira Mrożka można by mnożyć, ale Anna Nasiłowska postawiła sobie na szczęście inny cel: opierając się na materiałach źródłowych i kreśląc kontekst historyczny, wypełniła białe plamy i złożyła te pozornie niepasujące do siebie elementy w kompletną, spójną i wciągającą biografię. Znakomita biografistka wyjaśnia też tajemnicę „podwójnego debiutu” Sławomira Mrożka, przybliża postać jego pierwszej żony i rzuca nowe światło na okoliczności wyjazdu pisarza z Krakowa.
Życie wielkich twórców zawsze miewało swoje wzloty i upadki. Ale o upadkach biografowie nie lubili pisać. Zajmowali się albo samą twórczością, tak jakby dzieło nie zostało stworzone przez żywego człowieka, albo publikowali hagiografie.Piotr Łopuszański, zabiera nas w podróż w czasie, swobodnie przemieszczając się pomiędzy epokami. Odkrywa tajemnice artystów malarzy (płci obojga),wielkich pisarzy – i to nie tylko polskich, a kończy esejem o Gustawie Holoubku, ostrożnie zdejmując z twarzy aktora wszystkie Srebrne i Złote Maski, którymi za życia go uhonorowano.
Fascynująca opowieść o życiowych sekretach wielkich twórców. Intelektualna uczta, w której czytelnik zamiast tanich plotek i insynuacji znajdzie zaskakujące wnioski erudyty zakochanego w historii. Bagaż wiedzy, znajomość tematu i swoboda łączenia faktów zachwycą każdego poszukiwacza tajemnic.
Nazywano go księciem poetów, debiut porównywano do debiutu Adama Mickiewicza, a dzieło jego życia „Kwiaty polskie” zestawiano z „Panem Tadeuszem”. Napisał wiele wierszy i piosenek, które przeszły do legendy: „Miłość ci wszystko wybaczy” śpiewaną przez Hankę Ordonównę, „Grande Valse Brillante” w wykonaniu Ewy Demarczyk, Wspomnienie z muzyką Czesława Niemena. Jego Ptasie radio i Lokomotywa do dziś nie mają sobie równych w polskiej literaturze dziecięcej, Bal w Operze wciąż na nowo i z tą samą precyzją opisuje rzeczywistość Polski. A muzycy punkowi odkryli Tuwima anarchistę i alterglobalistę.
Książka Mariusza Urbanka opisuje meandry losu i kulisy twórczości Juliana Tuwima – poety, tekściarza kabaretowego, tłumacza, bibliofila, kolekcjonera, badacza i popularyzatora dziejów kultury.
Maria Skłodowska-Curie, Henryk Sienkiewicz, Władysław Reymont, Czesław Miłosz, Wisława Szymborska… Któż nie zna nazwisk polskich noblistów i – przynajmniej – kilku faktów z ich życiorysów. Sławomir Koper w książce „Nobliści skandaliści”, wydanej nakładem Wydawnictwa Harde, nie skupia się jednak na ich wybitnych osiągnięciach w dziedzinie literatury czy nauki, ale na życiu prywatnym. Często pełnym osobistych niepowodzeń, tragedii, trudnych relacji z najbliższymi, skandali. Porusza te sfery, które pomijają autorzy hagiograficznych żywotów.
Pomniki zyskują życie. Intrygują, wzruszają, śmieszą, zaskakują… Przedstawia nam też laureatów nagrody Nobla, o których polskich korzeniach nie wszyscy wiedzą..
Opisuje skomplikowane stosunki Marii Skłodowskiej-Curie z córkami i jej romans z żonatym fizykiem Paulem Langevinem, z powodu którego omal nie cofnięto decyzji o przyznaniu jej po raz drugi Nagrody Nobla. Cytuje też listy kochanków i fragmenty sekretnego dziennika Marii, kobiety o której Albert Einstein mówił, że „jest tak atrakcyjna, że dla każdego może się stać niebezpieczna”.
Relacjonuje miłość Henryka Sienkiewicza, portretowanego zwykle jako nobliwego pana z bródką i pokrzepiciela serc polskich, do pięknej Heleny Modrzejewskiej i jego zauroczeń innymi kobietami.
Kto wie, że Władysław Reymont, autor Chłopów i Ziemi Obiecanej, był czeladnikiem krawieckim, aktorem w wędrownych trupach teatralnych, robotnikiem kolejowym, medium na seansach spirytystycznych? Albo że mógł całkowicie poświęcić się pisaniu dopiero po sfałszowaniu świadectwa lekarskiego i wyłudzenia ogromnego odszkodowania?
Niepublikowana w Rosji biografia autora „Archipelagu Gułag”!
Kim był Aleksander Sołżenicyn? Sumieniem narodu, symbolem walki z radzieckim totalitaryzmem… ale przede wszystkim człowiekiem z misją, który w swoich utworach pragnął ukazać prawdę na temat rewolucji 1917 r., powstania ZSRR i okrucieństw komunizmu. Jedni widzieli w nim proroka, inni – dysydenta mogącego zaszkodzić całemu narodowi. Kim jednak był naprawdę?
Boris Sokołow, autor tej niesamowitej biografii, miał jeden cel: przedstawić nie plotki i opinie, ale rzeczywisty wkład Sołżenicyna w sferę literacką i społeczno-polityczną Rosji. Co znajdziecie w jego książce? Przed Wami, drodzy czytelnicy, przesłuchanie, uwięzienie i zesłanie. Próba samobójcza pierwszej żony pisarza. Nagroda Nobla, której nie można odebrać bez ryzyka wydalenia z kraju. Dramatyczna historia publikacji słynnych dzieł – „Oddziału chorych na raka” i „Archipelagu Gułag”. Prześladowania, wyrzucenie z ojczyzny i pozbawienie obywatelstwa. I wreszcie wielki powrót, nagrody i „namaszczenie” ze strony Władimira Putina.
Prorok i dysydent nie jest zwyczajną biografią. To intrygująca opowieść, która nie pomija żadnych niewygodnych faktów, a przy tym oddaje sprawiedliwość Sołżenicynowi jako demaskatorowi komunistycznego systemu zniewolenia i terroru.
Powieści Lwa Tołstoja na stałe weszły do kanonu literatury światowej i wywarły ogromny wpływ na twórczość wielu pisarzy. Na przełomie XIX i XX wieku Tołstoj uważany był w Rosji za niepodważalny autorytet moralny, zaś jego książki cieszyły się powodzeniem w Europie i Ameryce. Jak to możliwe, że ten wybitny człowiek zmarł podczas ucieczki z własnego domu, w którym nie mógł znaleźć szczęścia? A wcześniej – jakie musiał przeżywać wewnętrzne dylematy, by z arystokratycznego utracjusza zmienić się w skromnego nauczyciela wiejskich dzieci, z żołnierza przedzierzgnąć się w mistyka, głosiciela zasady niesprzeciwiania się złu i nieustannego doskonalenia moralnego? By odrzucić wszelkie zdobycze cywilizacji jako dostępne tylko nielicznym i głosić powrót do natury? Co sprawiło, że ten głęboko wierzący chrześcijanin został wyklęty przez Cerkiew? Na kartach opowieści Wiktora Szkłowskiego ożywiają ludzie sprzed ponad wieku . Tołstoj, jego przodkowie, rodzina, przyjaciele, znajomi. Twórczość i życie wielkiego pisarza splatają się tu w spójną całość, co pozwala lepiej zrozumieć tego dziwnego, pełnego sprzeczności człowieka. Choć autor przywiązują wielką wagę do szczegółów, przedstawia dzieje genialnego twórcy i myśliciela tak, jakby zamierzał stworzyć frapującą powieść, a nie biografię w pełni i sumiennie opartą na faktach. Tę znakomitą książkę napisało po prostu życie.
